Aan boord het eerste loket van de Marokkaanse douane.

BEGIN VAN DE REIS

Woensdag 15 febr. De drie families zijn al vroeg uit de veren. In het donker vertrekken we naar de haven waar de tickets klaar liggen. De afhandeling en inscheping verloopt heel snel. Buiten staat er een straffe wind en de overtocht verloopt wel een beetje ruw. Snel zoeken we de douane om de eerste formulieren in te vullen en benodigde stempels te halen. Spuugzakken worden uitgedeeld. Ongeschonden bereiken we de haven van Tanger stad waar een hectische periode bij de douane ons staat te wachten. We worden heen en weer gestuurd, stempels en formulieren worden uitgedeeld. Twee van de drie campers worden uitgebreid nagekeken maar uiteindelijk schuiven de hekken opzij en kunnen we opgelucht doorrijden. In Tanger is de doorgaande weg opengebroken en we worden de stad ingestuurd. Onze Tomtoms raakten de weg kwijt. We vinden onze weg door smalle straatjes met luid toeterende Marokkanen en zo af en toe geeft de gps weer de richting aan. Zonder schade vinden we weer de juiste route naar Grotte d Hercules. Daar vinden we een natte modderige camping. We zijn allemaal moe van deze korte maar indrukwekkende tocht. Er staat een harde wind maar de zon schijnt. We bezoeken de grotten die gedeeltijk gratis zijn te bezoeken. Vanavond gaan we met z'n allen eten in het restaurant van de camping en morgen vertrekken we naar Asilah.

Donderdag 16 febr. Om tien uur rijden we van de camping via de kustweg naar Asilah. Het begin van de weg is slecht en er staat een sterke zijwind. De weg wordt geblokkeerd door twee vechtende stieren die behendig door een Marrokaan met zijn oude auto voor ons uit elkaar worden gedreven. In Asilah vinden we een mooie plek tegen de stadsmuur met uitzicht over zee, vlak bij de medina. Ze vragen vier euro per auto voor een plek en oppas maar gelijk begint ook het getrek en geduw en vragen om drank. Asilhah is een prachtig ommuurd vestingstadje in Andalusische stijl met witte huisjes en veel blauw en groen houtwerk en staat bekend staat om de vele muurschilderingen. Buiten de muren en poorten is het een levendige stad met veel handel en straat verkoop door vrouwen uit het Rif gebergte met hun strohoeden en vele doeken. We zijn bijna de hele middag druk met het kopen van de sim kaarten voor de telefoons en wifi's. Voor een paar dirham neemt iedereen je mee maar het is niet allemaal betrouwbaar. Wim heeft veel moeite gehad om zijn wifi aan de praat te krijgen maar dat is uiteindelijk toch gelukt. Na afloop drinken we een gezellig glas wijn in de camper van Wim en Marja. Er wordt veel gelachen. We overleggen de rit voor de volgende dag.

Vrijdag 17 febr. De wind is afgenomen en de zon schijnt. We volgen de kustweg eerst naar Larrache waar een Marjane is. Hier doen we boodschappen, maar sinds Saoedisch dit bedrijf hebben overgenomen, is er geen alcohol meer te koop. We rijden binnendoor naar Moulay Bousselham. De omgeving is niet interessant. Veel landbouw met de daarbij behorende plastic vervuiling. De weg is matig, smal en soms slecht. We vinden de grote camping International. Er staan veel campers. Onderweg hebben we vis gekocht voor een gezamenlijke bbq. Ieder draagt zijn/haar steentje bij. Zodra de zon onder gaat wordt het kouder. Zaterdag blijven we hier een extra dag staan. Bij de lagune worden boottripjes aangeboden om flamingo's te bekijken, maar die beesten komen hier alleen maar de maanden december en januari en dat vertellen de heren je niet.

Zaterdag 18 febr. Het heeft snachts veel geregend. Andries en Jopie lopen naar de visafslag en kopen een zak kreeftjes voor 50  dirham. Het valt niet mee om die beesten te pellen en uiteindelijk blijft van het vlees heel weinig over. Jopie kookt er uiteindelijk maar een vissoep van. Ook Wim en Marja bezoeken de haven. De vis wordt op het strand schoon gemaakt en het alval blijft liggen. 's Middag lopen we naar boven en in het standje vinden we de vismarkt. Hier kun je vis kopen en bij een restaurantje laten klaar maken. De eenvoud met de grote pannen olie en de hoge vuren maken ons wel ongerust. Uiteindelijk krijgen wij onze vis op een serveerblad en vellen papier zijn onze borden, maar de visjes smaken heerlijk. We hebben niet naar de prijs gevraagd en denken uiteindelijk veel te veel te hebben betaald. 

Zondag 19 febr. Omdat de weersverwachtingen niet goed zijn besluiten we naar Meknes te rijden. We nemen een kleine weg binnendoor, die slecht en soms heel erg slecht is. De rit is totaal 160 km, maar dat is in Marokko al een heel langdurige trip. Wel we rijden door dorpen en zien zo wel het echte Marokkaanse leven. De regen maakt van de dorpen wel een groot modderbad. We rijden langs een spoorlijn maar zien slechts één trein. Er staat bij elke overgang een tent met man die met de hand de spoorbomen bedient. Het laatste deel van de weg loopt door meer heuvelachtig gebied en wordt mooier. In Meknes vinden we nog drie plaatsen midden in de stad en zelfs binnen de muren van de oude stad. Slechts enkele centimeters aan beide zijden blijft over wanneer we door de stadspoorten rijden, maar komen te staan op een prachtige plek tegen de stadsmuur bij het Mausoleum  van Ismael, die helaas in de steigers staat en niet kan worden bezocht. We lopen even de stad in en staan slechts op een tiental meters van het Tehenirplein.

Maandag 20 febr. Onze camperplek is erg smal maar gelukkig op asfalt want het heeft de hele nacht geregend en staan we niet in een modderbad. We blijven vandaag op onze plekken staan om de stad te bezoeken. We staan op slechts enkele meters van de Koningsstad en aan de overkant van de straat begint de Souk.

Groentemarkt van Khessimet is na al die regen een grote blubber bende.

MEKNES 20 febr 2017 Binnen de muren van de medina hebben we een rustige nacht gehad behalve dan de buurman die zijn accu's midden in de nacht moest opladen. Ieder zoekt vandaag zijn eigen weg in de stad. Zodra je door de poort de medina verlaat komt de drukte van de stad je gelijk tegemoet. Het verkeer, de ezels, paarden, de vele taxi's, de mnsen maar vooral mannen in hun donkere lange kleding. De soek is een labirint van smalle straatjes met handel wat heel veel op elkaar lijkt. Het is niet moeilijk om hier verdwaald te raken. Het weer is wisselend. Wanneer de zon schijnt dan scheelt dat een trui + jas maar we zien ook dreigende donkere wolken. Op het Place El Dehime vertonen veel Marokkanen hun kunsten. Het valt op dat op dat de toeristen steeds minder interesse hebben in de acts met slangen en apen. Voor de avond hebben we in een traditioneel Marokkaans restaurant een idem etentje besteld met twee verschillende tajines en een pastilla. De tajine is een stoofpot met kip en kalf. Een pastilla is gemalen vlees van duif, maar wordt meestal gemaakt van kip, met amandelen, kaneel en peper in bladerdeeg. Het smaakt een beetje zoet maar we vinden het allemaal erg lekker. Er wordt geen wijn geschonken maar we mogen een eigen fles meenemen. Het zit wel ongemakkelijk bij de lage tafels. Met koffie en zoete koekjes betalen we tien euro pp in een luxe restaurant.

Disdag 21 febr. Andries blijft nog een dag extra in Meknes. Wim en Gerrit rijden vandaag verder. We nemen de weg binnendoor via Romanni naar Mohamedia. Het is een prachtige route door de bergen. De omgeving is groen en langs de wegen is het schoon. We rijden door dorpen en verbazen ons over het leven in dit land. Onderweg zien we boeren, vrouwen en kinderen die hun vee langs de weg laten grazen. Vaak slechts één of twee koeien, schapen of geiten maar vaak ook een kudde schapen. We zien kinderen die op een ezel naar school worden gebracht en dorpen waar al het vervoer gaat met handkarren, ezels of paard en wagens. We zien markten die door de regen zijn veranderd in een modderbad. Overal waar we rijden zwaaien kinderen en ouderen. Onderweg wordt er veel om een lift gevraagd. Langs de kant van de weg worden olijfolie, groenten en pistachenoten aangeboden. De weg door de groene bergen is heel mooi maar de wegen zijn smal en bochtig zonder afbakening en de ravijnen erg diep en heel dicht bij. We moeten opletten voor knipgaten in de weg. Het laatste deel naar Mohamedia is een goede vierbaansweg. De weg naar de camping voert over het strand. De camping ligt mooi aan zee. Het sanitair is Marokkaans. Morgen bezoeken we Casablanca. We overwegen een taxi te nemen die de hele dag bij ons blijft.

Woensdag 22 febr. De camping ligt mooi aan zeer en is goed verzorgd maar het is geen strandweer. Wim heeft problemen met de schotel van de tv die naar beneden in de verkeerde stand staat. Het lukt ons niet de schotel in de juiste positie te krijgen. De taxi haalt ons op om 12.30 en brengt ons naar Casablanca. Vermoedelijk sluit de levensverzekering een dergelijke rit uit in haar voorwaarden maar bereiken toch de Hassan-2 moskee, na Mekka de grootste moskee ter wereld. Een gids vertelt ons dat er plaats is voor 20.000 mannen en 5000 vrouwen. Normaal op een vrijdag zijn er 2000 gelovigen binnen. Het gebouw is indrukwekkend groot maar kil. Zodra we buiten staan komt onze taxi al aanrijden en brengt ons naar de oude medina waar we maar een ruim half uur de tijd krijgen om te bezichtigen. We lopen door de mooie straten en  stillen de honger bij een eenvoudig eethuisje. We kopen vlees bij de slager en later het grillen bij een restaurant en smaakt wederom weer heerlijk. Na een dollemans rit terug door Casablanca ontmoeten we Andries en Jopie die op de camping zijn aangekomen. Het lukt ons de schotel van Wim in de achteruit stand te krijgen zodat hij kan verder rijden. Tijdens het palaver overleggen we de plannen voor de volgende dag. De voorspelling is anderhalve dag regen en we besluiten sneller door te trekken naar het zuiden en slaan een bezoek aan Rabat en El-Jadira over.    's Avonds eten we met z'n allen in het restaurant van de camping.

Donderdag 23 febr. We staan op met donkere wolken. Andries en Gerrit zijn al vroeg weg. Wim wordt tijdens het afvullen van de camper overvallen door een geweldige hoosbui en raakt tot op de draad nat. Door de extreme regen zijn de N-wegen levens gevaarlijk. Grote plassen water en modderstromen ontnemen het zicht op gaten in de weg en verdwenen putdeksels. De tolweg is goed te rijden. Veel verkeer heeft slechte verlichting. Bij El-Jadira stopt de regen. We nemen afslag sud en vinden een pin en een grote Carrefour waar we wijn kunnen inslaan. Een fles best goede Marokkaanse wijn kost 5 euro. Na El-Jadira pakken we de kustweg. Het eerste deel van de weg is dramatisch slecht. We slingeren ons langs de diepe gaten en het is oppassen voor de afbrokkelende zijkanten van de wegen. Het laatse deel van de route is oncomfortabel. De auto's hebben veel te lijden. Het stadje Oualidia is modern vergeleken bij de dorpen waar we doorheen zijn gereden. Zelfs lantaarnpalen en een goede weg. De goede cp ligt aan een mooie lagune met mooi strand. De zee is woest en schuimend. Het stadje is belangrijk voor de oesterteelt. We worden gelijk bestormd door oude mannen op bromfietsen die vis, oesters en krab aanbieden. De handel staat bekend om de goede kwaliteit.

Overal staan de tajines te dampen. Vaak zitten de mensen te eten in een verstikkende rook.

Vrijdag 24 febr. We blijven vandaag op de goede cp staan. Ieder gaat zijn weg te voet of op de fiets. Op het strand is een visafslag. Een ongelooglijk brutaal jongetje is de ,,veilingmeester'' en probeert de vis van zijn vader zo duur mogelijk aan de opkopers te slijten, die vervolgens op hun brommers met bakjes vis achterop de stad en omstreken intrekken. Er komen meerdere bootjes door de hoge branding het strand op. Met behulp van collega's worden de zware houten boten het strand opgetrokken waar opnieuw de handel begint. Het stadje is levendig vooral wanneer op vrijdag de moskee uit gaat. Overal brandt de bbq en staan de tajines te dampen op vuren.  We doen enkele boodschappen en lopen te genieten van het Marokkaanse leven.

Zaterdag 25 febr. s Morgens vroeg, de bakker brengt zijn brood  en haalt Ali zijn lege tajines. We vetrekken op tijd en rijden langs de kustweg naar Safi. De kustweg is een mooie rit langs kliffen en uitzicht over de zee met de branding en stranden. Onderweg zien we een waterput waar ezels met waterzakken worden beladen die ze  brengen naar de arme dorpen. Safi is een oude Portugese havenplaats, waaarvan in oude medina nog veel is terug te vinden. Smalle steegjes met lage doorgangen en veel blauw en oude muurschilderingen. Later is Safi een belangrijk keramiek centrum geworden. Met twee Petit taxi's rijden we naar de medina. In de wijk Bab Chabaa zie je nog de ovens op de huizen. Elke familie had voorheen zo zijn eigen fabriekje.  We bezoeken een eenvoudige pottenbakkerij waar tot en met de beschildering alles met de hand wordt gedaan. Een bekende kleur hier is het safi blauw. Behendig en snel beschilderen de mensen de potten, borden enz. Buiten, in en rondom de medina worden de potten massaal aangeboden. In de oude stegen zijn veel werkplaatsen, vaak niet ruimer dan vier vierkante meter. Diep in de medina vind je handeltjes zoals de sleutelmaker, schoenmaker niet groter dan twee vierkante meter. De nachtwaker van de camping is een oude man die in het donker rondloopt met twee dikke dekens behangen. Wij vragen ons af wat het nut is van dit krakende wandelende ledikant. De man is wel erg vriendelijk en behulpzaam. Morgen vertrekken we naar Souara waar zondags een interessante markt wordt gehouden.